Wiele osób, które nie miało wcześniej kontaktu z psychologiem zastanawia się jak wygląda psychoterapia i czy jest zbliżona do obrazów przedstawianych w filmach typu: leżę na kozetce i opowiadam o problemach. Otóż kozetką nie dysponuję ale można komfortowo usiąść w fotelu i powiedzieć w jakim aspekcie chciałbym uzyskać zmianę.

Psychoterapia polega na rozmowie. Psychoterapia jest procesem, w którym terapeuta pomaga pacjentowi mierzyć się z przeżywanymi trudnościami. Jest to proces, który wymaga czasu (nie mam tu na myśli lat, raczej miesiące) gdyż potrzeba aby w relacji terapeuta – pacjent zbudowane zostało zaufanie pozwalające na szczere i otwarte wyrażanie uczuć, myśli, obaw i trudności. Im większa otwartość i gotowość do wyrażania swoich uczuć tym szybciej proces terapeutyczny postępuje.

Psychoterapia rozpoczyna się sporządzeniem listy problemów, z którymi pacjent się zgłasza i ustaleniem celów terapii. Dzięki sprecyzowanym celom będzie możliwe określenie czy proces terapeutyczny przynosi efekty i pożądane zmiany. Następnie dla optymalnego zrozumienia problemów pacjent wraz z terapeutą pracują nad sformułowaniem przypadku jako swoistego rodzaju diagnozą rozpoczynającą proces terapeutyczny.

Klasyczna terapia poznawczo – behawioralna (stosowana i skuteczna w leczeniu depresji i zaburzeń nerwicowych) bazuje na teraźniejszości – problemach i sytuacjach przeżywanych tu i teraz i pyta o przeszłość jedynie aby poznać i zrozumieć obszary podatności sprzyjające powstawaniu problemów. Pokazuje ona jak charakterystyczna dla nas interpretacja rzeczywistości wpływa na przeżywane emocje, jakie wywołuje reakcje ciała i zachowania. Dla przykładu, jeśli będziemy daną sytuację postrzegać jako zagrażającą, to będziemy odczuwać lęk, objawy fizjologiczne takie jak: kołatanie serca, duszność, napięcie i zareagujemy najprawdopodobniej próbą wycofania czy uniknięcia sytuacji. Czas trwania takiej terapii to czasem jedynie kilkanaście sesji, czasem kilka miesięcy. Sesja trwa 50 min.
Terapia schematów jest podejściem wywodzącym się z terapii poznawczo – behawioralnej, czerpiącej z podejścia gestalt i psychodynamicznego. Jest to podejście skuteczne w leczeniu zaburzeń osobowości, niskiego poczucia własnej wartości i traum z okresu dzieciństwa. Podejście to polega na zidentyfikowaniu i zmianie nieadaptacyjnych, destrukcyjnych schematów ukształtowanych w toku rozwoju. Praca terapeutyczna w tym podejściu trwa od roku do kilku lat. Sesja indywidualna 50 min.

Terapia schematu znalazła także zastosowanie w terapii par. Na to co dzieje się w relacji patrzymy wtedy z perspektywy potrzeb partnerów, ich schematów i nieadaptacyjnych stylów radzenia sobie. Analizując cykl wzajemnego uruchamiania się schematów zyskujemy nową optykę konfliktu, a zarazem płaszczyznę do pracy. Terapeuta schematu ma za zadanie pokazać parze, że problemem w ich związku są wzajemne schematy, które nie pozwalają na zaspokojenie podstawowych potrzeb, a nie partner (jako taki). Tym samym przy zjednoczeniu wysiłków, para może pracować nad przełamywaniem schematów, tak aby bliskość była możliwa. W tym podejściu terapeutycznym nietypowe jest to, że w procesie terapeutycznym (u jednego terapeuty), w tym samym czasie może być zarówno para, jak i każde z partnerów z osobna. Ma to szczególnie zastosowanie w przypadku osób o silnych, destrukcyjnych schematach – sesje indywidualne są wtedy niezbędne aby osoba (partner) poradziła sobie z własnymi schematami. Kiedy jednostka zyskuje większy wgląd i kontrolę nad własnymi schematami praca z partnerem (na wspólnych sesjach) staje się efektywniejsza. Skuteczność terapii schematu dla par potwierdzają badania. Sesja terapii par 60 min.

BEPP (Brief Eclecktic Psychoterapy for PTSD) Krótkoterminowa eklektyczna terapia mająca zastosowanie w leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD). BEPP często jest nazywany przez terapeutów terapią kompletną, ponieważ obejmuje wszystkie elementy naturalnego procesu przechodzenia traumy. BEPP składa się z 16 sesji i w pierwotnym zamyśle została stworzona na potrzeby funkcjonariuszy policji, dalsze badania na losowo dobranych próbach wykazały jej skuteczność również dla innych klientów z PTSD. Skuteczność metody została dowiedziona również w badaniach z zastosowaniem neuroobrazownia. Sesja 60 min.

Więcej informacji o terapii poznawczo – behawioralnej możecie Państwo znaleźć na stronie Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej, zachęcam do odwiedzenia witryn: www.pttpb.pl, www.eabct.com oraz www.ptbst.org.pl