
DIAGNOZA
Zgadzam się z Nancy McWilliams, że „zrozumienie różnic między ludźmi w zakresie ich podstawowego charakteru jest nieodzowne do prowadzenia skutecznej psychoterapii(…)” oraz, że celem diagnozy jest „zrozumienie specyficzności cierpień i mocnych stron danego człowieka, aby móc ulżyć pierwszym, a budować na fundamencie drugich”.
Diagnoza psychologiczna jest procesem, w trakcie którego psycholog rozpoznaje trudności pacjenta z powodu, których ten szuka pomocy. Proces diagnostyczny nie jest suchym wywiadem, ale okazją dla pacjenta aby swobodnie mówił o swoich kłopotach, wątpliwościach, przykrych doświadczeniach w bezpiecznej i troskliwej atmosferze. Pełne współczucia i zrozumienia otoczenie pozwala pacjentowi przełamać wstyd, lęk i opór przez otwieraniem się i opowiadaniem o tym co dla niego trudne. W czasie diagnozy psycholog stara się zrozumieć wewnętrzny świat doznań pacjenta, panuje nad właściwą organizacją sesji i stosuje odpowiednie pytania. Całość można określić przeplatającym się procesem zrozumienia, empatii dla pacjenta, połączonym ze specjalistyczną wiedzą psychologiczną i doświadczeniem klinicznym diagnosty.
W ramach diagnozy psychologicznej stosowane są odpowiednie narzędzia diagnostyczne m.in.: wywiad, obserwacja, testy psychologiczne. Umiejętne zastosowanie narzędzi pozwala zebrać potrzebne informacje na temat pacjenta i zgłaszanych trudności. Dzięki pomiarom wykonanym za pomocą testów psychologicznych diagnosta zwiększa trafność prawidłowej diagnozy, a także wyklucza występowanie innych trudności psychicznych lub zaburzeń o podobnych objawach.
Diagnoza psychologiczna jest początkowym elementem na drodze udzielania pomocy psychologicznej lub psychoterapii. Dzięki diagnozie psycholog i pacjent wspólnie poznają trudności z którymi przyjdzie im się zmierzyć, ustalają źródła i przyczyny podtrzymujące objawy, a także określają mocne strony pacjenta, które mogą pomagać w dochodzeniu do zdrowia. Ponadto ważnym aspektem diagnozy psychologicznej jest rozpoznanie współwystępujących zaburzeń lub somatycznych źródeł objawów pacjenta. Psycholog musi czujnie weryfikować czy opisywane dolegliwości nie wymagają konsultacji z lekarzem psychiatrą lub innym specjalistą.
W zależności od zgłaszanych potrzeb pacjenta diagnoza psychologiczna trwa od jednego do kilku spotkań, którego finałem jest diagnoza przedstawiona pacjentowi. Następnym krokiem jest ustalenie czy opisany problem podlega leczeniu za pomocą interwencji psychologicznych oraz jaka metoda leczenia będzie najbardziej skuteczna.
Podsumowując diagnoza psychologiczna jest kluczowym aspektem na drodze do poznania pacjenta oraz do podejmowania skutecznych interwencji psychologicznych.
